Manakiak darah di batu;
Maarak tabu dimaliang;
Awak nan tak pandai manari, dikatokan lantai nan tajongkek;
Malacuik kabau jo gado, malacuik urang jo muluik;
Bak bungo ditimpo paneh;
Sarumpun bak sarai, salubang bak tabu;
Bajalan sampai ka bateh, balayia sampai ka pulau;
Ayam hitam tabang malam, batali ijuak batambang tanduak, inggok di kabun rimbun;
Jatuah badabuak, busuak babaun;
Cakak sudah silek takana;
Adat basandi sarak, sarak basandi adat;
Aia tanang maanyuik’an;
Arang abih, basi binaso;
Indak biduak karam sakuduang;
Nan babarih nan dipahek, nan batakuak nan ditabang;
Asiang padang asiang bilalang, asiang lubuak asiang ikannyo;
Dibilang ganok, dipapa ganjia;
Malawan buayo basalam[an] aia;
Sahampiang2 babek, sajauah2 kain, kain juo nan labiah dakek kapado badan;
Kini gata isuak digauik;
Mancukia kuman jo alu;
Disangko paneh sampai patang, kironyo hujan tangah hari;
Maha di nan indak, murah di nan lai;
Babilang d[ar]i aso, mangaji d[ar]i alih;
Diuji samo merah, dikati samo barek;
Tagak samo tinggi, duduak samo randah;
Ombak ketek jan ditidak’an;
Kok mancancang balandasan, malompek basitumpu;
Bak kuciang lapeh sanjo, bak kaluang baliak tidua;
Dari ajuang turun ka sampan;
Tibo di mato dipiciangkan, tibo di paruik dikampihkan;
Kato si gadang sagalioiyo, kato si ketek sagalo bukan;
Sapandai2 tupai malompek, sakali sasek juo;
Bak api dalam sakam;
Manampak’an kasiak ka buluah;
Tidak kakuniang dek kunik, tidak kahitam dek arang;
Baun busuak, indak babangkai;
Sapandai2 mambungkuih, nan busuak babaun juo;
Tabu sarueh dimakan ulek;
Nan bapayuang nan batembak;
Tonggak dalam aia buliah dikaca, aia dalam tonggak indak takaca;
Tali putuih kaik’an sakah, api padam puntuang lah anyuik;
Hati gata, mato digauik;
Kurang siang bak hari, kurang tarang bak bulan;
Dibao pikek dibao langau, dibao ribuik dibao angin:
Aia susu dibaleh jo aia tubo;
Kilek camin lah ka muko, kilek baliuang lah ka kaki;
Bakucak tando tak panuah, bariak tando tak dalam;
Suligi tak lapeh di tangan;
Adaik pulau limburan pasang;
Kok sagan dilimbua pasang, usah barumah di tapi pulau;
Awak nak hilia, inyo nak hanyuik;
Manahan uji jo baka;
Kok manih nambek dilulua, kok paik nambek diluahkan;
Ka hilia masuak lukah, ka mudiak kanai injok;
Bak rang Batak bapadi;
Di mudiak sabulak’an, di hilia samuaro;
Malang tibo, cilako datang;
Pasa jalan dek baturuik [batampuah];
Usang2 dibarui, lapuak2 diganti;
Gadang sanduak tak manganyang;
Bacakak di ikua alahan;
Ilang pinjaik dicari jo kabau;
Tabalintang patah, tabujua lalu;
Sadang ado jan dimakan, lah tidak mako dimakan;
Dahulu sorak dari antak;
Aia gadang batu basibak;
Buruak buni pacah barito;
Harum samarabak manganduang malo;
Asa ayam nak ka lasuang, asa itiak nak ka palimbahan;
Mamapeh baumpan, bakato batipuan;
Harok nak basubang, talingo rampuang;
Picak buliah dilayangkan, bulek buliah digolek’an;
Sadareh datang, sadalam kanai;
Manuhuak’an lambiang ka samak;
Luko indak hiruik, patah indak ginjo;
Tinggi karano basanjuang, gadang karano baamba;
Bajalan banantuo, bakato banantau;
Lah tapuruak mangko manitih;
Ubek jauah, panyakik hampiang;
Malompek samo patah, manyuruak samo bungkuak;
Bak geleang sipatuang kanyang;
Bak kambiang harago duo kupang;
Tidua sakalok barasian;
Kurang baban batu digaleh;
Banyak abih, saketek sadang;
Nak kayo badikik2, nak tuah batabua urai;
Dahulu bajak pado jawi;
Tagisia kanai miangnyo, tasingguang kanai rabehnyo;
Mambao busuak ka ateh bukik;
Kutuak lalu jan dipasinggah;
Ikan takilek jalo tibo;
Malang tak dapek ditulak, mujua tak dapek diraiah;
Bak katiak ula;
Gadang buayo di lautan, gadang garundang di kubangan;
Apo nan malompek lah bilalang [dek nyo];
Udang tak tahu di bungkuaknyo, urang tak tahu di buruaknyo;
Bak limau masak sauleh;
Bak maungkik batu di bancah;
Dima kalentong babuni, di sinan kabau batanang;
Bak kudo lapeh di pingik’an;
Kuaik buruang karano sayok, kuaik ikan karano radai;
Bayang2 sapanjang badan;
Mancik saikua [pang]gado saratuih;
Umua satahun jaguang, darah satampuak pinang;
Katabuik singkek, kagandang balabiah;
Napasu kareh, tangan di kapik;
Nyamuak mati, gata tak lapeh;
Karih panjang bakelok, kama dibao kama elok;
Batunggua ditarah, kasek diampaleh;
Angan lalu, paham tatumbuak;
Suri tuladan kain;
Bondong aia, bondong ikan;
Mandapek kijang tauwik;
Pikia palito hati;
Awak ketek makan nak banyak, sayok singkek tabang nak tinggi;
Gajah nan bagajah-gajah, siculiak mati taimpik;
Bak aia di daun taleh;
Mati kabau di rumpuik mudo, mati naniang di tuak manih;
Gadang kayu gadang dahannyo, ketek kayu ketek dahannyo;
Sumbiang manitik, patah mangimpa, hilang mangganti;
Mauleh jan tampak pabuhua’an;
Mampaliek’an rumah buruak ka urang maliang;
Saligi baliak batimba, tak ujuang pangka manganai;
Duo tigo jarek ditahan, salah satu ka manganai juo;
Tidak di rusuak manjariau;
Bak limo baleh jo tangah duo puluah;
Biang lah tabuak, gantiang lah putuih;
Bak mancik mamanjek hadap;
Tabali di bantiang tiek;
Sapuluah batang batindiah, nan di bawah juo nan ka pacah;
Kok indak ado barado, indak tampuo basarang randah;
Bukik di baruah pandakian;
Paga makan tinaman:
Lah busuak mangko dipado, lah jauah mangko diimbau;
A guruah di rang pakak, a kilek di rang buto;
Tingga di tabuang lah batuntuangan, tingga di haweh lah bakisaikan.
Sumber: J. Habbema, “Minangkabausche Spreekwoorden”, Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde, 25 (1881): 108-11, 234-55.
Leave a comment